Dat de formatie is afgeketst op migratie zegt vooral iets over het zelfbeeld van de Nederlander.
Met Saskia Bonjour in NRC Handelsblad
Lees het artikel op nrc.nl (€) of in pdf op deze website
Sociologie als oplossing
…of als probleem.
“Geïnspireerd door Karl Jaspers Die geistige Situation der Zeit (1931) riep Jürgen Habermas in 1979 collega-wetenschappers en kunstenaars op tot een analyse van de voedingsbodem voor een autoritair, niet-democratisch regime. Sociologie Magazine treedt in hun voetsporen met Jan Willem Duyvendak. Hij pleit ervoor grove generalisaties te wantrouwen.
Naar aanleiding van geweld tegen twee homoseksuele mannen ging het de afgelopen tijd weer veel over de oorzaken hiervan. Sociologen benadrukken dat het meeste gedrag dat we vertonen groepsgedrag is: er zit weinig individueels en origineels bij. In het geval van antihomoseksueel geweld is het groepskarakter trouwens ook moeilijk te missen. Weinig ‘potenrammers’ handelen alleen.”
Lees op verder op de website van Sociologie Magazine
De l’importance de l’origine dans les politiques définissant l’appartenance nationale
“Les musulmans à l’intérieur de la “Maison néerlandaise” – De l’importance de l’origine dans les politiques définissant l’appartenance nationale », Revue Hommes et migrations. Article issu du N°1316, octobre-décembre 2016 : L’islam en Europe”
Par Jan Willem Duyvendak, professeur de sociologie, université d’Amsterdam et Marieke Slootman , docteure en anthropologie, université d’Amsterdam
La construction de l’autre en négatif de la définition de soi est au cœur de la relation biaisée qu’entretiennent les Pays-Bas avec leurs citoyens musulmans. Derrière son image d’Épinal d’un peuple ouvert et accueillant, la société néerlandaise impose les représentations d’une culture nationale auxquelles les immigrés et leurs descendants sont sommés de s’adapter.
Les visions protectionnistes des libertés culturelles ou sexuelles, et nationalistes du territoire fonctionnent de concert dans cet imaginaire qui fantasme son homogénéité. L’identité néerlandaise se fabrique ainsi sur une double discrimination religieuse et ethnique dont ceux qu’elle vise ne parviennent pas à s’extraire.
Er zijn minder marxisten dan in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, maar één van hun leerstukken maakt een opmerkelijke come back: de gedachte dat ‘anderen’, de niet-marxisten, foutieve keuzes in hun leven maken omdat zij een ‘vals bewustzijn’ bezitten. Dat ‘vals bewustzijn’ klonk altijd een beetje akelig, maar het was vriendelijk bevoogdend bedoeld: mensen konden er namelijk niet zoveel aan doen dat ze de verkeerde standpunten hadden en keuzes maakten, dat kwam door de maatschappelijke omstandigheden (het kapitalisme!). Waren we eenmaal in het socialisme aangeland, dan zou hun ‘vals’ bewustzijn een ‘waar’ bewustzijn worden.
Decentralisaties lijden onder een democratisch tekort
‘De transitie is afgerond en men moet aan de slag met de transformatie. (…) Welke manier van denken wordt er nu van je verwacht? Want als het systeem verandert, dan betekent dit dat alle spelers en organisaties, wijzelf, ook moeten veranderen. Hoe doe je dat dan?’
Aldus een aankondiging van een workshop, getiteld Aan de slag met transitie en transformatie, die belooft ‘handvatten’ te geven voor ‘duurzame vernieuwing in het sociaal domein’. Aan de slag met de transitie en transformatie is dus: jezelf veranderen opdat je de verandering steunt in plaats van in de weg zit. Je moet je dus de vraag stellen welke verandering van jou wordt verwacht en hoe je die gaat voltrekken. Aan de slag met de transitie en transformatie is blijkbaar niet: met elkaar onderzoeken wat de ingezette veranderingen tot dusverre vermogen. Lees verder
De Franse verkiezingen: het verstikkende verlangen naar eenheid
‘Vaak wordt gesteld dat het Front National een Fremdkörper is in de Franse politiek: Frankrijk is toch immers het land dat openstaat voor iedereen, waar je staatsburgerschap kunt krijgen als je er geboren wordt, waar geen onderscheid wordt gemaakt naar kleur of klasse, waar broederschap heerst? Hoe kan het dan dat juist in Frankrijk, het land dat universele mensenrechten wil belichamen, een xenofobe partij zo hoog lijkt te gaan scoren bij de eerste ronde van de presidentsverkiezingen a.s. zondag?
Het antwoord is dat de populariteit van nativisme en xenofobie geen uitzonderingen zijn, geen anomalieën, maar een repeterend aspect van de Franse geschiedenis. De groei van het racistische Front National is een direct gevolg van het ‘kleurenblinde’ ideaal van Frankrijk: Frankrijk kan niet of nauwelijks omgaan met verschillen.’
In mijn homoseksuele bestaan ben ik twee keer fysiek aangevallen. De eerste keer stond ik ’s nachts te kussen midden op het Leidseplein (hoe street wise kun je zijn…), de tweede keer verliet ik net een homokroeg in de Regulierdwarsstraat. In beide gevallen waren de geweldplegers jonge Marokkaanse Nederlanders.
Een paar jaar geleden heb ik meegewerkt aan een onderzoek naar anti-homogeweld. Hieruit bleek dat een even groot deel van dit geweld, namelijk 36 %, door autochtone jongens werd gepleegd als door Marokkaanse Amsterdammers. Maar omdat er meer jonge autochtonen zijn, waren de Marokkaanse geweldplegers oververtegenwoordigd (de burgemeester van Amsterdam vond die conclusie trouwens te slap, die meende dat we vooral moesten benadrukken dat Nederlandse Marokkanen zich hieraan schuldig maken).
Hoezo wordt er ‘nooit’ naar de burger geluisterd?
‘Joris Luyendijk neemt het Fortuynse cliché dat geen van de partijen de zorgen van ‘het Nederlandse volk’ over migratie serieus neemt kritiekloos over.’
Opiniestuk met Saskia Bonjour op Joop.nl
Interview Volkskrant: Nationalisme is troef in partijprogramma’s
‘Niet alleen Mark Rutte lijkt geobsedeerd door de vraag wie zich een echte Nederlander mag noemen, stelt hoogleraar sociologie Jan Willem Duyvendak. ‘Bijna alle politieke partijen zijn dat.’ ‘
Interview in de Volkskrant over opvattingen Nederlanderschap.