“De aantrekkingskracht van nativisme is dat er een verband is met de omgeving, de stad of de grond waar mensen zijn opgegroeid. Daar wil ik niets aan afdoen, dat er zo’n verband is accepteren we allemaal. Maar de vraag is: hoe exclusief is jouw recht op die grond? Wat willen we delen met anderen, ook als die niet ‘van hier’ zijn? Een inhoudelijk waardevol gesprek daarover is niet mogelijk zolang je blijft vasthouden aan een het nativistische idee van echte en onechte Nederlanders.”
Zowel klassedenkers als intersectionalisten zijn verstrikt geraakt in hun aanspraken op de samenhang der dingen: ofwel alles zou gerelateerd zijn aan klasse (en dus moet solidariteit met andere identiteiten wijken), ofwel alle identiteiten zijn nevengeschikt verbonden (en dus moeten we permanent solidair zijn). Maar stel nu dat deze royale veronderstellingen niet kloppen, bijvoorbeeld omdat sommige vormen van uitsluiting soms wel samengaan met andere, maar lang niet altijd? Betekent dit dan dat we niet meer solidair kunnen zijn?
We zijn verstrikt geraakt in een metadiscussie waarin minderheden op hoge toon wordt verteld dat hun onderwerpen irrelevant of prematuur zijn – omdat het om ‘identiteitspolitiek’ zou gaan. De komende tijd zal Jan Willem Duyvendak in een drieluik van dat metaniveau afdalen en terugkeren naar de inhoud.
De Groene Amsterdammer
Een hoofdkenmerk van de rechtsstaat is dat minderheden rechten hebben om de hegemonie van de meerderheidscultuur enigszins te matigen. Waarom moet de meerderheid daar dan weer rechten aan ontlenen, zoals rechts verontwaardigd roept?
Lees het essay op de site van de Groene Amsterdammer